پوشش زنان در شاهنامۀ طهماسبی و هفت‌اورنگ جامی

پوشش زنان در شاهنامۀ طهماسبی و هفت‌اورنگ جامی

عوامل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، و مذهبی دوران صفوی بر حضور زنان در جامعه تأثیرگذار بود. در ساختارهای جدید، نقش زنان بر‌اساس جایگاه اجتماعی آن‌ها شکل می‌گرفت. و پوشش آنان برگرفته از جایگاهشان بوده است. این عوامل نگارگران را به ترسیم بیشتر تصویر زنان در نگاره‌هایشان ترغیب کرد. ویژگی‌های بصری ترسیم نقش زنان در نگاره‌های شاهنامه طهماسبی و هفت اورنگ نشان‌دهنده جایگاه طبقات مختلف اجتماعی آنان است و می‌توان دریافت که تصویر زن در نگاره‌های نسخه درباری شاه طهماسبی بازگو‌کننده محدودیت‌های زندگی زنان دربار و اشراف است، با این حال نگاره هایی با نقش زنان درحال چنگ نوازی و دف نوازی اجرا شده است.اما در نسخه هفت‌اورنگ جامی زنان و کودکان سایر طبقات اجتماعی در محیط‌های شهری و روستایی آزادانه‌تر در فعالیت‌های اجتماعی حضور دارند.در نگارگری مکتب صفوی قرن دهم و یازدهم هجری قمری از نقاط اوج نگارگری ایران است. از شاهکارهای بزرگ این مکتب نگارگری می توان به هفت اورنگ جامی ابراهیم میرزا و آثار رضا عباسی اشاره کرد. زنان در این نگاره ها اغلب با پوششی شامل پیراهن، روسری، دامن، شلوار و ردایی بروی آنها ظاهر شده، زنان شاهزاده و ملکه که جز طبقه اول جامعه محسوب می شوند تاج بر سر دارند، همچنین آنها همیشه و در همه حال روسری بر سر دارند. البته باید گفت که زنان نگاره های هفت اورنگ جامی پوششی بسیار ساده تر، اما در عوض رفتارها و عادات اجتماعیشان بسیار بیشتر از زنان تک نگاره های رضا عباسی است. واضح است که زنان دستخوش تحولی اساسی شده اند، تحولی که با حاکمیت مذهب شیعه و نفوذ فرهنگ های مختلف که در اثر آمد و رفت سفرا و ماجراجویان اروپایی آغاز می شود و تغییر نگرش درباریان و اقشار مردم، از نگرش عرفانی به نگرشی کاملاً دنیایی را به همراه دارد. زنان از حالات خشک و انتزاعی نگاره های پیش از آن در عالم مثال به عالمی وارد می شوند که حد وسط بین عالم واقعگرایی و عالم تجرد محض است و آنها دیگر جزء کوچکی از مجموعه نگاره محسوب نمی شوند بلکه حضور قدرتمند و زیبایی هستند، که در تک نگاره های مکتب اصفهان، با شجاعت تمام از ببیننده خود می خواهند که به تماشای آنها بنشینند.

نوشتهٔ پیشین
نقش زن در نگارگری ایرانی

    با عضویت در خبرنامه، ما هیچ وقت شما رو گم نمی‌کنیم 🙂

    بهترین پیشنهادها و بهترین مقاله و هر بهترین رو برای کسانی که عضو خبرنامه‌ها هستند میفرستیم.


    مطالب پیشنهادی

    فهرست